6 na 10 firm używa elektronicznych dokumentów, ale większość nie rezygnuje z papieru
Polskie firmy coraz częściej wdrażają nowoczesne rozwiązania usprawniające ich pracę, ale cyfryzacja biznesu w większości przypadków nadal nie obejmuje całej organizacji. 59 proc. firm wykorzystuje w codziennej pracy elektroniczny obieg dokumentów, jednak tylko 27 proc. scyfryzowało wszystkie obszary swojej działalności – wynika z badania Webcon, polskiego dostawcy platformy do automatyzacji procesów biznesowych. 54 proc. ankietowanych nie widzi potrzeby wdrażania elektronicznego obiegu dokumentów, 28 proc. wskazuje na zbyt wysokie koszty działania, a 17 proc. na niewystarczające wewnętrzne zasoby IT.
Zgodnie z raportem opublikowanym w 2022 roku przez Eurostat Polska jest szóstym krajem z największą liczbą MŚP, których gotowość do cyfrowej transformacji oceniono na niewielką. Ponad połowa małych i średnich przedsiębiorstw w naszym kraju otrzymało wówczas niski wskaźnik Digital Intensity Index.
– W Polsce możemy się pochwalić wieloma światowej klasy ekspertami z dziedziny projektowania i egzekwowania strategii cyfrowej transformacji. Wielu z nich wdraża w polskich siedzibach rozwiązania, które potem są skalowane na inne lokalizacje międzynarodowych marek. Mimo to, przed polskimi przedsiębiorstwami wciąż jest jeszcze trochę pracy: największym wyzwaniem często okazuje się przekonanie wszystkich członków organizacji, że udana cyfrowa transformacja to proces, który decyduje o przyszłości firmy – mówi Radosław Majer, Key Account Manager w Webcon, firmie, która jest polskim producentem platformy do automatyzacji procesów biznesowych i elektronicznego obiegu dokumentów.
Cyfryzacja dla największych
Elektroniczny obieg dokumentów (EOD) pozwala procesować każdy rodzaj dokumentacji za pośrednictwem systemu, którego działanie można ściśle dopasować do potrzeb organizacji. Dzięki temu każda umowa, artykuł czy propozycja nowego projektu trafia do odpowiednich pracowników, ułatwiając proces akceptacji i czyniąc go bardziej transparentnym. Z badania przeprowadzonego Webcon wynika, że rozwiązania typu EOD są dość popularne w dużych organizacjach (82 proc. firm w Polsce korzysta na co dzień z takich systemów) oraz w średnich firmach (76 proc.). Na drugim końcu skali znalazły się mikroprzedsiębiorstwa zatrudniające do 9 pracowników, gdzie tylko 29 proc. zadeklarowało, że korzysta z elektronicznych wersji dokumentów.
Digitalizacja dotyczy najczęściej przedsiębiorstw z sektora wysokich technologii (76 proc.) oraz branży produkcyjnej (71 proc.). Najwięcej do nadrobienia w tej kwestii mają firmy handlowe (56 proc.) i usługowe (54 proc.).
Jeśli nie cyfrowo, to jak?
Czas pandemii dobitnie pokazał przedsiębiorstwom na całym świecie, że o przewadze konkurencyjnej decyduje przede wszystkim szybkość działania i efektywność. Procesy realizowane manualnie w większości przypadków trwają zdecydowanie dłużej niż te realizowane cyfrowo, są też obarczone ryzykiem błędów. Jednak jak z wynika badania Webcon, wciąż 16 proc. firm w Polsce używa wyłącznie poczty elektronicznej i dokumentacji papierowej do działań związanych z marketingiem i sprzedażą, 11 proc. działa tak w przypadku procesów kadrowych, a 7% w przypadku procesów finansowych – takich jak na przykład akceptacja faktur kosztowych.
28 proc. firm deklaruje, że już w pełni zautomatyzowało obszary IT, HR i finanse. Jeden procent mniej respondentów korzysta z elektronicznego obiegu dokumentów do pełnej kontroli działań operacyjnych (obieg umów, repozytorium dokumentów). 24 proc. przedsiębiorstw kompleksowo scyfryzowało procesy marketingowe i sprzedażowe, np. obsługę reklamacji.
Z czego korzystają więc firmy, które nie przeszły w pełni na elektroniczny obieg dokumentów? Najczęściej łączą pracę na EOD z korespondencją mailową. 67 proc. firm wykorzystuje to połączenie do realizacji bieżącej, operacyjnej pracy, 65 proc. realizuje w ten sposób procesy finansowe, 61 proc. kadrowe, a 60 proc. marketingowe.
Digitalizacja? To nie dla nas
Dlaczego polskie przedsiębiorstwa nadal nie zdecydowały się postawić na digitalizację? Największą przeszkodą jest brak wiary w to, że nowe technologie są w stanie wpłynąć na efektywność operacyjną organizacji – w badaniu aż 54 proc. zapytanych nie widzi potrzeby wdrożenia elektronicznego obiegu dokumentów. 28 proc. obawia się zbyt wysokich kosztów takiego wdrożenia, a 17 proc. ocenia, że w obecnej sytuacji zasoby IT organizacji nie pozwalają na takie wdrożenie. Dużo rzadziej ankietowani wskazują na niski poziom kompetencji cyfrowych pracowników (12 proc.) oraz zbyt długi czas trwania projektu wdrożenia systemu EOD (9 proc.).
– Mimo że wiele firm dopiero myśli o cyfryzacji biznesu albo jest w trakcie takiego projektu, ale nie planuje całkowicie zrezygnować z innych sposobów na organizację procesów, sądzę, że wkrótce przewagi EOD nad tradycyjnym obiegiem dobitnie przekonają do takiego rozwiązania tych niezdecydowanych. Z naszego badania wynika, że duże przedsiębiorstwa jako największe korzyści z EOD wskazują szybszy dostęp do dokumentów (49 proc.) oraz względy kosztowe (39 proc.), średniej wielkości firmy cenią sobie przede wszystkim względy ekologiczne (37 proc.) oraz możliwość automatycznej archiwizacji dokumentów (34 proc.), małe organizacje natomiast podkreślają bezpieczeństwo danych (35 proc.). Nie ulega wątpliwości, że EOD przynosi biznesowi mierzalne korzyści – właśnie dlatego to dobry start w cyfrową transformację firmy – podsumowuje Radosław Majer z Webcon.
Metodologia badania: Badanie „Elektroniczny obieg dokumentów w firmach w Polsce” zostało przeprowadzone na zlecenie Webcon na panelu badawczym Ariadna metodą CAWI wśród mikro, małych, średnich i dużych organizacji. Ogólnopolska próba wyniosła N=334 osób zarządzających lub pracujących przy cyfryzacji w firmie. Badanie przeprowadzono w dniach 9-16 sierpnia 2023 roku.