Saatchi & Saatchi dzięki narzędziom AI odtworzyła dla Muzeum POLIN głos Stelli Fidelseid, jednej z niewielu Ocalałych z getta warszawskiego

„Wyszłam z bunkra i nie wiedziałam, dokąd iść” – już po wojnie opowiadała Stefania Milenbach (Stella Fidelseid). W czasie powstania w getcie warszawskim w kwietniu 1943 roku dwudziestoczteroletnia Żydówka wraz z tysiącami cywilów ukrywała się w skrytkach i  bunkrach. Jako jedna z nielicznych przetrwała powstanie i likwidację getta. Dziś możemy wysłuchać jej wstrząsającej relacji. Spisane przez nią wspomnienia odczytane zostały wygenerowanym przez sztuczną inteligencję głosem autorki.

„Stella Fidelseid po wojnie wyemigrowała do Brazylii. Zachowały się archiwalne nagrania wideo z jej udziałem w języku portugalskim z 1997 roku. Udało nam się do nich dotrzeć dzięki Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN oraz Visual History Archive USC Shoah Foundation. Wywiad posłużył jako materiał do nauki technologii AI Text-to-Speech. Na jego podstawie mogliśmy zacząć prace nad stworzeniem cyfrowej wersji polskiego głosu.” – mówi Michał Sęk, Chief Creative Officer, Saatchi & Saatchi. – „W nagraniu wygenerowanym dzięki sztucznej inteligencji słyszymy Stellę Fidelseid odczytującą swoje świadectwo w języku polskim, które spisała zaraz po wojnie. Największą radość sprawiła nam reakcja jej bliskich, którzy po latach usłyszeli głos swojej mamy i babci.”

Stella Fidelseid jest jedną z  bohaterek wystawy „Wokół nas morze ognia. Losy żydowskich cywilów podczas powstania w getcie warszawskim” w Muzeum POLIN, którą można oglądać do 8 stycznia 2024 roku. Dzięki geolokalizacji i specjalnie zaprogramowanej stronie internetowej nagrania można posłuchać na terenie dawnego getta, co pomaga wyobrazić sobie czas i przestrzeń oraz zagłębić się w treść wspomnień. Aby je odtworzyć, wystarczy zeskanować kod QR umieszczony na plakatach znajdujących się na przystankach na terenie byłego getta.

„Fragmenty  dzienników i wspomnień, nieliczne słowa, to często jedyne, co pozostało po ludziach ukrywających się w czasie powstania w warszawskich getcie.  Dlatego tak ważne stało się dla nas ożywienie i przedstawienie ich świadectw w jak najbardziej immersyjnej postaci. Spisane wspomnienia Stelli Fidelseid zmieniliśmy w 180 minut opowieści” – mówi Marta Dziewulska, rzeczniczka prasowa muzeum.

„To niesamowite usłyszeć te nagrania. Polska wersja głosu brzmi zupełnie jak moja babcia Stella. Moja matka miała nawet wątpliwości, czy to głos babci czy wygenerowany przez sztuczną inteligencję.” – mówi mieszkająca w Sao Paulo Marina Wajnsztejn, wnuczka Stelli Fidelseid.

Za koncept oraz realizację odpowiada Saatchi & Saatchi, za montaż materiałów audio Prodigious, natomiast za działania PR wraz z muzeum agencja MSL (to brandy Publicis Groupe Polska współpracujące z Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN). Opowieść Stelli Fidelseid jest kolejną odsłoną działań agencji Saatchi & Saatchi towarzyszących wystawie „Wokół nas morze ognia. Losy żydowskich cywilów podczas powstania w getcie warszawskim”.

We wrześniu tego roku na granicy getta, u zbiegu ulic Grzybowskiej i Żelaznej w Warszawie, stanęła symboliczna instalacja przedstawiająca dwie strony muru, natomiast w październiku opublikowano film dokumentujący reakcje przechodniów na instalację przeplatany fragmentami reportażu literackiego „Jakby nas ziemia pochłonęła” autorstwa dziennikarki i reportażystki, Katarzyny Kobylarczyk Autorką koncepcji wystawy jest prof. Barbara Engelking, kierująca Centrum Badań nad Zagładą Żydów PAN, a kuratorką Zuzanna Schnepf-Kołacz z Muzeum POLIN. Współorganizatorami wystawy są Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce i Centrum Badań nad Zagładą Żydów.

Comments

comments