Znaczenie Brexitu dla europejskiego lotnictwa i pasażerów - ekspertyza GIVT
ZNACZENIE BREXITU DLA EUROPEJSKIEGO LOTNICTWA I PASAŻERÓW
Dnia 15 stycznia 2019 roku Izba Gmin odrzuciła propozycję umowy wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej zatwierdzonej przez liderów państw unijnych. Ponowne głosowanie nad poprawkami do ustawy odbyło się 29 stycznia 2019 roku. Prawnik GIVT, Fryderyka Falandysz, przedstawia jakie konsekwencje może mieć brak porozumienia i zastosowania alternatywnych rozwiązań na branżę lotniczą oraz pasażerów samolotów.
Zarówno pierwsze, jak i drugie głosowanie nie przyniosło zamierzonych efektów – pomimo ostatecznie otrzymanego wsparcia przez premier Theresę May od deputowanych, na obecną chwilę Wielka Brytania może dokonać „twardego” wyjścia ze Wspólnoty w nocy z 29 na 30 marca 2019 roku, tj. bez umowy. Chyba że, jak podają niektóre źródła, do tego czasu będzie zgoda polityczna między rządem brytyjskim a Brukselą, co dodatkowo mogłoby przedłużyć wyjście Wielkiej Brytanii z Unii o dwa miesiące. Jakie jednak niesie za sobą konsekwencje brak porozumienia z Unią? Jedną z nich jest wątpliwość co do regulowania praw pasażerów rynku lotniczego Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej WE 261/2004.
– Dotychczas funkcjonowało to jak w każdym innym państwie unijnym – opierając się na rozporządzeniu 261/2004, pasażerowie mogli egzekwować swoje prawa za odwołanie czy opóźnienie lotu i uzyskać odszkodowanie w wysokości 250, 400 lub nawet 600 € na pasażera. Obecnie kwestie prawne stoją pod ogromnym znakiem zapytania. Nie mamy pewności czy i w jakim stopniu roszczenia będą zaspokajane od dnia bezumownego opuszczenia Unii – tłumaczy prawniczka GIVT, Fryderyka Falandysz.
Jeżeli w dniu 29 marca 2019 r. dojdzie do Brexitu, to brytyjskie linie lotnicze mogą utracić status zarejestrowanych w Unii Europejskiej, a w związku z tym sytuacja prawna dotycząca prawa do odszkodowania za opóźniony lub odwołany lot dla pasażerów tych linii może znacząco się zmienić. Do tej pory za lot brytyjskimi liniami z Wielkiej Brytanii do państwa wspólnotowego lub poza Unię, odszkodowanie przysługiwało. Po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE możemy spodziewać się, że odszkodowanie nie będzie należne już w żadnym z tych dwóch przypadków.
– Tak naprawdę pasażerom podróżującym brytyjskimi liniami pozostaną dwie możliwości – lot wewnątrz Unii oraz lot z kraju w Unii do kraju trzeciego. Załóżmy, że lot odbywałby się z państwa w Unii o nazwie A do państwa w Unii o nazwie B – rozporządzenie będzie mieć wówczas zastosowanie i odszkodowanie może przysługiwać, mimo iż linie lotnicze nie będą już dłużej uznawane za zarejestrowane w Unii Europejskiej – wyjaśnia prawniczka.
Rok 2018 różni się od 2017 – udział opóźnionych o 3 godziny lub więcej godzin i odwołanych lotów rejsowych w Wielkiej Brytanii wzrósł na przestrzeni tego roku aż o 34% (za 2017 rok GIVT Indeks wynosił 12, za rok 2018 już 16,1; indeks wynoszący 10 oznacza 1% zakłóconych lotów).
– Bazując na naszych danych, jesteśmy w stanie stwierdzić, że od marca do końca roku 2019 kwota odszkodowań dla pasażerów, którzy nie będą mogli zostać zaspokojeni nie tyle co z nieświadomości czy niewiedzy, a ze względu na opuszczenie przez Wielką Brytanię Unii Europejskiej, wynosić może ponad 250 milionów euro. W tej kwocie zakładamy trzy kategorie lotów, które obecnie są objęte rozporządzeniem EU261, jednak zmieni się to po Brexicie. Te trzy kategorie to: loty wychodzące z Wielkiej Brytanii do Unii Europejskiej wykonywane przez przewoźników brytyjskich, loty wychodzące z Wielkiej Brytanii na cały świat poza terytorium Unii Europejskiej wykonywane przez wszystkich przewoźników oraz wszystkie loty wewnątrz Wielkiej Brytanii – tłumaczy Falandysz. – Liczymy na to, że przewoźnicy lotniczy zwrócą uwagę na dobro ich pasażerów i nie zostawią ich bez pomocy w tej sytuacji oraz zamieszczą w swoich regulaminach przewozu lotniczego prawa pasażerów dotyczące prawa do opieki i rekompensat w sytuacjach opóźnionych lub odwołanych lotów – dodaje.