BezpieczneWybory.pl - raport od NASK
BezpieczneWybory.pl – raport od NASK
BezpieczneWybory.pl
Rozwój technologii komputerowych, internetu i nowych platform komunikacji w przeciągu dwóch dekad zrewolucjonizowały sposób, w jaki tworzymy, wymieniamy i reagujemy na informacje. Wzrost roli internetu jako głównego źródła pozyskiwania wiadomości o świecie sprawił, że coraz większe znaczenie dla debaty publicznej mają nie artykuły w papierowych gazetach i tygodnikach, ale komentarze na portalach, profile w mediach społecznościowych, wideoblogi, czy budzące emocje “selfie”. Ta zmiana od dawna budziła zainteresowanie polityków.
Od początku XXI w. politycy na całym świecie coraz intensywniej poszukują najskuteczniejszych metod dotarcia do obywateli i zdobycia zaufania wyborców. Infrastruktura internetu, w szczególności rozwój nowych narzędzi marketingu, umożliwiła powstanie innowacyjnych technik uprawiania polityki. W ostatnich latach światowa opinia publiczna dowiedziała się także o istnieniu zjawisk, które wywołują szereg kontrowersji. Nowe narzędzia wpływania na poglądy i emocje polityczne są dziś wykorzystywane nie tylko przez konkurujące partie i polityków, ale także osoby prywatne, wpływowe firmy, organizacje pozarządowe i międzynarodowe, czy rządy i służby specjalne obcych państw.
Skuteczność tych działań zależy przede wszystkim od poziomu kompetencji medialnych oraz społecznej świadomości problemu wśród obywateli. “Farmy trolli” (firmy, które oferują usługę “wynajęcia” dużej liczby aktywnych kont w mediach społecznościowych), “fake newsy” (treści udające rzetelne dziennikarstwo), mikrotargetowanie (często oparte na naruszeniu prywatności użytkowników, profilowanie wyborców), czy trolling (zazwyczaj pseudoanonimowe ataki na polityczną konkurencję lub ich zwolenników) to tylko nieliczne ze zjawisk, które w ostatnich latach wywołały dyskusje i polemiki. Problem manipulacji w sieci dostrzegają nie tylko media i politycy, ale także najważniejsze organizacje międzynarodowe, największe firmy, czy przedstawiciele organizacji pozarządowych.
Ze względu na ponadnarodowy charakter internetu nie istnieją obecnie podmioty, które w pojedynkę mogłyby sprostać tym wyzwaniom. Z tego powodu, tak ważne są kompetencje medialne odbiorców oraz społeczna świadomość istnienia problemu. NASK Państwowy Instytut Badawczy podjął próbę zbadania świadomości i oceny zjawiska politycznej manipulacji w sieci przez polskich internautów.
Kontekstem dla badania jest kalendarz wyborczy, w ramach którego w ciągu najbliższych kilkunastu miesięcy w Polsce odbędą się wybory do Parlamentu Europejskiego, Sejmu, Senatu oraz wybory prezydenckie. Celem raportu jest oszacowanie rozmiaru tego zjawiska. Na podstawie uzyskanych wyników, wszyscy interesariusze będą mogli lepiej przeciwdziałać i reagować na niebezpieczne dla demokracji zjawisko cyfrowej dezinformacji i manipulacji.
Pełny raport znajduje się pod tym adresem
Raport zredagowany i przygotowany przez zespół PBS
Redakcja: Marcin Bochenek dr Rafał Lange
Zespół badawczy: Filip Konopczyński Mariola Kowalczyk dr Rafał Lange dr Agnieszka Ładna